Την προγραμματική σύμβαση με προϋπολογισμό 790.000 ευρώ για την «Συντήρηση και αποκατάσταση του ιστορικού Ιερού Ναού Αγ. Τίτου Τυμπακίου Δήμου Φαιστού» συνυπέγραψαν σήμερα ο Περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης και ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριος. Παρόντες ήταν επίσης στη Περιφέρεια ήταν: ο Δήμαρχος Φαιστού Γρηγόρης Νικολιδάκης, ο Εντεταλμένος Περιφερειακός Σύμβουλος Ζαχαρίας Δοξαστάκης, ο Αντιδήμαρχος Τεχνικών Έργων Γιάννης Φασομυτάκης, ο διευθυντής τεχνικών έργων Περιφέρειας Κρήτης Μιχάλης Ψαρουδάκης και τα στελέχη της υπηρεσίας Γιώργος Κανδεράκης, Δήμητρα Τζανάκη.
Ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακάριος αλλά και ο Δήμαρχος Φαιστού Γρηγόρης Νικολιδάκης ευχαρίστησαν δημόσια την Περιφέρεια, τον Περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη για την διασφάλιση της χρηματοδότησης προκειμένου να υλοποιηθούν τα έργα συντήρησης-αποκατάστασης του ιστορικού Ιερού Ναού.
Το έργο θα υλοποιηθεί από το Τμήμα Δομών Περιβάλλοντος της Δ/νσης Τεχνικών Έργων της Περιφέρειας Κρήτης σύμφωνα με τη μελέτη, η οποία συντάχθηκε από την ομάδα μελετητών του Ιερού ναού Αγίου Τίτου Τυμπακίου και εγκρίθηκε από την 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ηρακλείου .
Με τη συγκεκριμένη πράξη πρόκειται να βελτιωθεί ο ναός, ο οποίος παρουσιάζει σοβαρές βλάβες λόγω της κακής συντήρησής του και προβλέπεται να πραγματοποιηθούν εργασίες από εξειδικευμένους συντηρητές αρχαιοτήτων. Οι εργασίες θα γίνουν υπό την επίβλεψη του προσωπικού της 13ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Ηρακλείου.
Πιο συγκεκριμένα οι εργασίες είναι οι εξής:
- Αποκατάσταση τοιχοποιίας εξωτερικά και εσωτερικά του ναού
- Αποκατάσταση φθορών των εσωτερικών αρχιτεκτονικών στοιχείων.
- Συντήρηση των περιθυρωμάτων εσωτερικά και εξωτερικά του ναού.
- Αντικατάσταση των σιδερένιων κουφωμάτων με ξύλινα.
- Συντήρηση του δαπέδου του ναού και αποξήλωση των μαρμάρινων δαπέδων.
- Σφράγιση αρμών μεταξύ λίθων και ρωγμών εξωτερικά του ναού.
- Συντήρηση των διακοσμητικών γείσων.
- Διαμόρφωση των κλιμάκων του ναού.
- Επεμβάσεις στο κωδωνοστάσιο του ναού προκειμένου να συντηρηθεί και να αποκατασταθούν οι φθορές που έχουν γίνει.
- Αποκατάσταση της λειτουργίας των εσωτερικών αντηχείων.
- Συντήρηση όλων των ξύλινων αρχιτεκτονικών στοιχείων εσωτερικά του ναού και η αισθητική αποκατάστασή τους.
Ιστορικά στοιχεία Ιερού Ναού Αγ. Τίτου Τυμπακίου
Η παλαιότερη αναφορά που υπάρχει για τον παραπάνω Ι. Ναό είναι της 28ης/9/1866, ημέρα βεβήλωσης του, κατά τις ωμότητες των οθωμανών στο Τυμπάκι.
Παρατίθεται αποσπάσματα από έκθεση του 1866-67 περί των ωμοτήτων των οθωμανών στην Ανατολική Κρήτη που έχει δημοσιευθεί στην επιστημονική σειρά «ΚΡΗΤΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ», τ. Η ́, σελ. 26-27, τό οποίο αναφέρει και περί της βεβηλώσεως του Ι. Ναού Αγ. Τίτου Τυμπακίου: «Όγδοήκοντα οικίας έκαυσαν, ο στρατός διαμείνας εκεί επί πέντε μήνας έπραξε τα αίσχιστα, διετάχθη νά κατοική με τας υποτεταγμένας οικογενείας αίτινες θέλουσαι νά απέλθωσιν εμποδίζονται. Το θυγάτριον του Γεωργίου Φανουργάκη δεκαετές διεφθάρη παρ αυτών και απέθανε. Την εκκλησίαν Άγιος Τίτος βεβηλώσαντες κατεσύντριψαν τας εικόνας, τας οποίας έπειτα υπεχρέωσεν ο Ρεσίτης και ηγόρασαν δια 1200 γρόσια. Τά ερείπια δε αυτής μεταποίησαν εις σταύλους αλόγων και μαγηρεία. Τας εκκλησίας Άγιον Πνεῦμα, Ζωοδόχος Πηγή, Άγιος Νικόλαος, βεβηλώσαντες έκαυσαν, τας δε εικόνας, τέμπλα και πολυελαίους μετεκόμισαν εις Ηράκλειον και επώλησαν. Τας οικίας ας δεν έκαυσαν εξεστέγιασαν, τα δε ξύλα έκαυσαν, 2 χιλ. ελαιόδενδρα έκαυσαν. Φονευθέντες ο Μιχαήλ Μαράκης 28 Σεπτεμβρίου/66 ορφ. 5, ο Κωνστ. Ζυγιράκης 28 Σεπτεμβρίου/66 ορφ. 1».
Κατά τη γερμανική κατοχή αποφασίστηκε από τους Γερμανούς, η κατεδάφιση του παλαιού Ναού Αγ. Τίτου Τυμπακίου, για να χρησιμοποιήσουν τις λαξευμένες πέτρες του στα κατασκευαστικά έργα τους στο αεροδρόμιο Τυμπακίου. Έβαλαν, λοιπόν, αγγαρία ντόπιους κατοίκους και πήγαν για να αρχίσουν το καταστροφικό έργο τους. Όμως, έσπευσε ο π. Γεώργιος Μαρκαντωνάκης, Εφημέριος Τυμπακίου και απαγόρευσε την κατεδάφιση, λέγοντας πρός τον Γερμανό αξιωματικό: «Εμείς οι χριστιανοί χτίζουμε εκκλησίες, δεν γκρεμίζουμε!». Τότε ο αξιωματικός θύμωσε και έδωσε εντολή σε γερμανό στρατιώτη νά ανεβει στήν οροφή του Ναου και να ξεκινήσει την κατεδάφιση απο τη νοτιοδυτική γωνία της. Μόλις ο στρατιώτης έριξε την πρώτη γωνιακή πέτρα, γκρεμίστηκε από την οροφή του Ναού και έπεσε κάτω νεκρός! Έγινε τότε ταραχή και προκλήθηκε φόβος στούς στρατιώτες, οι οποίοι έφυγαν βιαστικά».
