Κείμενο: Φάνης Κρουσταλάκης – Κατερίνα Σφακιανάκη – Hausner
Η πανδημία που πλήττει τον πλανήτη έχει αναστατώσει πολλαπλώς τις ζωές όλων μας. Μια από τις εκδηλώσεις που αναβλήθηκαν (ελπίζουμε ως του χρόνου) είναι ο εορτασμός για τα 100 χρόνια του Γυμνασίου Χάρακα.
Το Γυμνάσιο του Χάρακα έχει να διηγηθεί μια ενδιαφέρουσα και συγκινητική ιστορική διαδρομή. Ιδρύεται το 1920, λίγα χρόνια μετά την ένωση της Κρήτης με την Ελλάδα, ως Ημιγυμνάσιο και λειτουργεί μέχρι το 1938, οπότε το κλείνει ο Μεταξάς. Επανιδρύεται το 1954 ως Κοινοτικό Γυμνάσιο και στηρίζεται από διορατικούς προεστούς και φιλοπρόοδους κατοίκους, με προσωπική εργασία και οικονομική συνεισφορά, έως ότου αποφασίσει το κράτος να το κάνει δημόσιο και να αναλάβει τη λειτουργία του.
Για όσους έζησαν και μεγάλωσαν στα χωριά της ευρύτερης περιοχής τις δεκαετίες του 1950, 60 και 70, το Γυμνάσιο του Χάρακα απετέλεσε πνευματικό φάρο και εργαστήρι γνώσης και προσέφερε τα μέγιστα στην πνευματική, πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου. Χωριά στα όρια της επικράτειας, ξεχασμένα από την κεντρική διοίκηση, παραδομένα στον καθημερινό μόχθο της επιβίωσης, είδαν στο Γυμνάσιο την ελπίδα, τη δυνατότητα και την προοπτική στη γνώση και την πρόοδο.
Παιδιά αγροτών βιοπαλαιστών κατάφεραν να ξεφύγουν από τη σκληρή μοίρα των γονιών τους και να αλλάξουν τη ζωή τους χάρη στο Γυμνάσιο του Χάρακα. Είναι, επομένως, απολύτως δικαιολογημένη η αγάπη και ο σεβασμός με τον οποίο περιβάλλουν ως σήμερα το Γυμνάσιο οι παλιοί του μαθητές, όπως φάνηκε και στη σελίδα κοινωνικής δικτύωσης που άνοιξε για την προετοιμασία του εορτασμού. Μέσα σε λίγο διάστημα 650 μέλη, έντονα συναισθήματα, συγκινητικές αναμνήσεις και διηγήσεις, φωτογραφίες και στίχοι πλημμύρισαν νοσταλγικά το διαδίκτυο.
Αναμνήσεις από δωδεκάχρονα παιδιά που άφηναν την αγκαλιά της μητέρας τους από τα πιο μακρινά χωριά και γίνονταν στον Χάρακα μικροί μετανάστες της γνώσης. Άλλα παιδιά, μικροί οδοιπόροι της γνώσης αυτά, περπατούσαν κάθε μέρα, με ήλιο ή με βροχή, 5 ή 6 χιλιόμετρα δρόμο για το Γυμνάσιο και άλλα τόσα για την επιστροφή. Και υφίσταντο όλες αυτές τις ταλαιπωρίες, με μόνο αλλά σημαντικό κίνητρο τη φλόγα για μάθηση, για πρόοδο, για προκοπή.
Προσδοκούμε να απαλλαγούμε σύντομα από την υγειονομική λαίλαπα που σαρώνει όλη τη γη. Να επιστρέψουμε στην κανονικότητα της ζωής μας. Τότε θα έρθει και η ώρα του εορτασμού των 100 χρόνων του Γυμνασίου Χάρακα, όπως του πρέπει και του αξίζει. Με μικρή, ελπίζουμε, συγγνωστή καθυστέρηση.