Του ορειβάτη Δακανάλη Μανόλη
Το Αστρακιανό φαράγγι αρχίζει τρία χιλιόμετρα ανατολικά μετά τις Αγιές Παρασκιές από τη θέση «Κολομόδι» και έχει μήκος 9,3 χιλιόμετρα. Ενώνεται στη θέση «Καλή Ράχη» στη γέφυρα των Αϊτανίων με το Κουβιανό ή Πεζανό φαράγγι, δημιουργώντας τον ποταμό Καρτερό. Από εκεί συνεχίζουν την πορεία τους μέχρι τη θάλασσα της Αμνισού. Στις εκβολές του ποταμού άκμασε η Μινωική πόλη Αμνισός, που ήταν επίνειο της Κνωσού.
Τα παραπάνω τρία φαράγγια συνολικού μήκους 21,5 χιλιομέτρων ανήκουν στο Οικολογικό Πάρκο του Γιούχτα και προστατεύονται από το NATURA 2000. Από την αρχαιότητα δε αποτελούσαν φυσικό δρόμο επικοινωνίας με την Κνωσό. Δίνουν την αίσθηση της κρυμμένης παρθένας φύσης, λίγα μόλις χιλιόμετρα από το Ηράκλειο.
Ο Ορειβατικός Σύλλογος Μοιρών στις 12 Ιουλίου 2029 με 32 ορειβάτες- σες και αρχηγό τον γράφοντα, δυο χιλιόμετρα βόρια των Πεζών από τη θέση «Χελωνάρη», πήραμε το μονοπάτι για το Κουβιανό φαράγγι μήκους 7,6 χιλιομέτρων. Είναι το πλουσιότερο σε βλάστηση φαράγγι του νομού Ηρακλείου, στο οποίο συναντάμε νερόμυλους, ασβεστοκάμινα και παραποτάμιες εγκαταλειμμένες καλλιέργειες. Το μέγιστο μέρος του φαραγγιού το μονοπάτι ελίσσεται κάτω από το παρθένο δάσος και η πορεία ήταν δροσερή και ευχάριστη.
Φθάσαμε στη θέση «Καλή Ράχη» μετά από τρεις ώρες μαγικής πορείας. Από εκεί κατηφορίσαμε μέσα στο φαράγγι του Καρτερού και συναντήσαμε τις πηγές «Μηλιαρά». Το ευδιάκριτο μονοπάτι που ακολουθήσαμε μέχρι το Μέσα Καρτερό, ελίσσονταν παράλληλα με την κοίτη του ρέματος, που έρεε αρκετό νερό. Το φαράγγι του Καρτερού έχει μήκος 6 χιλιομέτρων και είναι κατάφυτο στις όχθες από πλατάνια, λυγαριές και άλλα δασικά δέντρα.
Η διαδρομή διακρίνεται για τον πλούτο των φυσικών, γεωμορφολογικών και πολιτιστικών χαρακτηριστικών. Ένα φαράγγι γεμάτο ιστορία, παραδόσεις και αρχαία κτίσματα.
Από το Μέσα Καρτερό μέχρι τη θάλασσα βαδίζαμε άλλοτε σε χωματόδρομο και στη άλλοτε σε άσφαλτο μέχρι την παραλία του Καρτερού.
Τα παραπάνω φαράγγια αποτελούν πλούσια οικοσυστήματα με πολλές πηγές, υδραγωγεία, γεωτρήσεις, αρδευτικά έργα, πλατάνια, κυπαρίσσια, πρίνους, λυγαριές, πολλά ενδημικά βότανα και πολύχρωμα αγριολούλουδα ανάλογα με την εποχή.
Στις λιμνούλες που σχηματίζονται διαβιούν, βάτραχοι, νερόφιδες, χελώνες, ενώ στα παρθένα δάση των όχθεων αρκετά είδη θηλαστικών και πουλιών. Έχουν καταγραφεί πάνω από 10 νερόμυλοι, πολλά ασβεστοκάμινα, δηλώνοντας τη διαχρονική αξία των φαραγγιών και την έντονη ανθρώπινη παρουσία. Τα πέτρινα τοξωτά γεφύρια των Αστρακών 16ου και Αϊτανίων 19ου αι εντυπωσιάζουν.
Το 826 μΧ ο Βυζαντινός Στρατηγός Κρατερός αποβιβάστηκε στην περιοχή της Αμνισού με μεγάλες δυνάμεις, για να απελευθερώσει την Κρήτη από τους Άραβες ή Σαρακινούς, που την κατείχαν από το 824. Κατατροπώθηκε και για την οδυνηρή ανάμνηση δόθηκε στην περιοχή το όνομα Καρτερός.
Στην αρχαιότητα ο ποταμός λέγονταν Αμνισός και Τρίτον από το Ιερό της Τριτογένειας Αθηνάς, που κατά τον αρχαιοδίφη Πολ Φορ ήταν στο Νεραϊδόσπηλιο.
Τα μονοπάτια είναι καλά οργανωμένα με τοποθέτηση ξύλινων γεφυριών κιγκλιδωμάτων, για να προστατεύουν από ατυχήματα τους διερχόμενους. Δυστυχώς διαπιστώσαμε, ότι σχεδόν όλα έχουν σαπίσει, μερικά ξύλινα γεφύρια κατέρρευσαν και τα υπόλοιπα είναι επικίνδυνα για τους διερχόμενους. Το Αστρακιανό Φαράγγι έχει καταστεί αδιάβατο τουλάχιστο από πενταετίας, έχουμε προσωπική γνώση.
Παρακαλούμε ως Ελληνικός Ορειβατικός Σύλλογος Μοιρών, την ΠΕΡΙΦΈΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ, το Δήμο ΑΧΑΡΝΩΝ ΑΣΤΕΡΟΥΣΙΩΝ και το ΔΑΣΑΡΧΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ, να προχωρήσουν στην άμεση αποκατάσταση των ζημιών, είτε με χρηματοδότηση, είτε με εθελοντή εργασία Πολιτιστικών Συλλόγων της περιοχής και των Ορειβατικών Συλλόγων του νομού Ηρακλείου.
Η όλη μαγευτική πορεία κράτησε 6 ώρες διανύοντας 13,5 χιλιόμετρα για τα φαράγγια και άλλα 7 εκτός φαραγγιών. Πραγματοποιήσαμε ένα ημιμαραθώνιο.
Η επίσκεψη στα παραπάνω δυο φαράγγια αποτελεί μια αξέχαστη εμπειρία, για μας που τα περπατήσαμε και τα θαυμάσαμε.-
