Ασθένειες του αμπελιού αυτή την περίοδο

 Ευδεμίδα: Πρώιμη ζώνη των ν. Χανίων – Ρεθύμνου, ενδιάμεση ζώνη των ν. Ηρακλείου – Λασιθίου (μεταξύ πρώιμης και μεσοπρώιμης) και κάτω Μεσσαρά → Έναρξη 2ης πτήσης (καρπόβια γενιά) .

Ωίδιο : Ευνοϊκές συνθήκες και ευαίσθητα βλαστικά στάδια : τα στάδια άνθησης – καρπόδεσης – νεαρές ράγες σε ανάπτυξη πρέπει να είναι καλυμμένα.

Περονόσπορος : Η καιρική αστάθεια των ημερών έχει ευνοήσει νέες μολύνσεις και τα σταφύλια είναι ακόμα πολύ ευάλωτα στις προσβολές. Χρειάζεται προσοχή.

Τζιτζικάκι: Δεν συνιστάται ακόμα αντιμετώπιση.

Καλλιεργητικά μέτρα: Είναι εξίσου αποτελεσματικά με τα χημικά και ενισχύουν τη δράση τους.

Αμπέλια και καιρικές συνθήκες

Μετά τις υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες που σημειώθηκαν στο δεύτερο δεκαήμερο του Μαΐου, επικράτησε καιρική αστάθεια και δροσερός καιρός που προβλέπεται να συνεχιστεί μέχρι και τα μέσα της εβδομάδας. Όσον αφορά τα φυτοπαράσιτα (περονόσπορο, ωίδιο), χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή λόγω της ευαισθησίας των βλαστικών σταδίων των αμπελιών. Σχετικά με την ευδεμίδα, η 2η πτήση (καρπόβια γενιά) ξεκίνησε στην κάτω Μεσσαρά, στην ενδιάμεση ζώνη των ν. Ηρακλείου – Λασιθίου (μεταξύ πρώιμης και μεσοπρώιμης) όπως και στις πρωιμότερες περιοχές των ν. Χανίων – Ρεθύμνου.

ΕΥΔΕΜΙΔΑ: (Lobesia botrana)

– Η 2η πτήση (πρώτες συλλήψεις και πρώτες αραιές ωοτοκίες) ξεκίνησε :

• Στους ν. Χανίων – Ρεθύμνου, στην πρώιμη ζώνη.

• Στους ν. Ηρακλείου – Λασιθίου, στην κάτω Μεσσαρά και στην ενδιάμεση ζώνη (μεταξύ πρώιμης και μεσοπρώιμης).

– Οι δροσερές συνθήκες που επικρατούν, κρατούν χαμηλή τη δραστηριότητα του εντόμου και οι ωοτοκίες προς το παρόν είναι αραιές.

Οδηγίες :

Στις παραπάνω περιοχές συνιστάται να ξεκινήσει αντιμετώπιση στις παρακάτω ενδεικτικές ημερομηνίες:

1. Πρώιμη ζώνη ν. Χανίων – Ρεθύμνου : 2 – 4 Ιουνίου.

2. Ενδιάμεση ζώνη των ν. Ηρακλείου – Λασιθίου και κάτω Μεσσαρά :

Επιτραπέζια : 2 – 3 Ιουνίου.

Σουλτανίνα – οινάμπελα : 4 – 6 Ιουνίου.

• Για την εξέλιξη της ευδεμίδας στις μεσοπρώιμες περιοχές του νησιού θα ενημερωθείτε με επόμενο δελτίο. Για τις όψιμες περιοχές είναι νωρίς.

ΠΕΡΟΝΟΣΠΟΡΟΣ : (Plasmopara viticola)

Γενικές πληροφορίες – Διαπιστώσεις :

– Η παρατεταμένη καιρική αστάθεια έδωσε κυρίως τοπικές βροχοπτώσεις χαμηλού ύψους με μικρή διάρκεια διύγρανσης της βλάστησης. Υπήρχαν όμως και περιπτώσεις (ιδιαίτερα το απόγευμα της 29ης Μαΐου) βροχοπτώσεων με μεγάλη διάρκεια διύγρανσης των αμπελιών σε περιοχές με επιβεβαιωμένη παρουσία της ασθένειας (κυρίως βόρεια και κεντρικά του νησιού). Σε αυτές τις περιοχές αναμένεται να εμφανιστούν νέα συμπτώματα σε φύλλα και σταφύλια προς το τέλος της εβδομάδας.

– Η αστάθεια παραμένει μέχρι τα μέσα της εβδομάδας (πρόγνωση ΕΜΥ) και τα σταφύλια είναι ακόμα πολύ ευάλωτα στην ασθένεια.

Οδηγίες :

• Όσο παραμένει η καιρική αστάθεια τα αμπέλια που βρίσκονται σε τοποθεσίες που έχει εμφανιστεί η ασθένεια πρέπει να είναι καλυμμένα.

• Υπενθυμίζεται ότι σε αμπέλια με συμπτώματα πρέπει να συνεχίζεται η προστασία σε περιόδους με δροσιές ή σε επόμενες βροχές.

ΩΙΔΙΟ: (Erysiphe necator) (χολέρα, σίρικας)

Γενικές πληροφορίες – Διαπιστώσεις :

– Οι σοβαρές προσβολές που εμφανίζονται το καλοκαίρι κατά κανόνα οφείλονται στις μολύνσεις που γίνονται στην άνθηση και στην καρπόδεση.

Οδηγίες :

• Η αντιμετώπιση στα στάδια άνθησης – καρπόδεσης είναι απαραίτητη. Μπορεί να συνδυαστεί με αυτήν για το περονόσπορο ή την ευδεμίδα.

• Στα βλαστικά στάδια της άνθησης – καρπόδεσης να προτιμάτε το θειάφι σε μορφή σκόνης επίπασης (απύρι). Το θειάφι σε μορφή σκόνης επίπασης (DP) έχει πολύ καλή προληπτική αλλά και θεραπευτική δράση, όταν μετά την εφαρμογή του επικρατούν κατάλληλες συνθήκες (απουσία βροχών, θερμοκρασία 18 – 25 οC, μεγάλη ηλιοφάνεια και χαμηλή σχετική υγρασία).

Προσοχή : το θειάφι σε θερμοκρασίες πάνω από 30οC μπορεί να προκαλέσει τοξικότητα.

TZITZIKAKI: (Empoasca spp)

Γενικές πληροφορίες – Διαπιστώσεις – Οδηγίες :

– Προς το παρόν, οι πληθυσμοί του εντόμου που καταγράφονται στα αμπέλια (τέλεια πτερωτά και άπτερα άτομα) εμφανίζονται ακόμα χαμηλοί.

• Δεν συνιστάται ψεκασμός. Η αντιμετώπιση στοχεύει τις ατελείς μορφές (άπτερες νύμφες στην κάτω πλευρά του φύλλου).

• Συνιστάται να ξεκινήσουν εβδομαδιαίοι έλεγχοι. Ελέγχετε την κάτω επιφάνεια των φύλλων, από τα μεσαία έως και δυο φύλλα πριν την κορυφή του βλαστού. Επισημαίνεται ότι το ενδεικτικό όριο επέμβασης είναι όταν μετρώνται 50 – 70 άπτερα άτομα ανά 100 τυχαία φύλλα.

Καλλιεργητικά μέτρα: Η πυκνή – πολύ ζωηρή βλάστηση είναι στοιχείο επιβαρυντικό για την καλλιέργεια που ευνοεί την ανεξέλεγκτη εγκατάσταση φυτοπαρασίτων (εντόμων – μυκήτων) και κάνει δυσκολότερη την αντιμετώπισή τους. Γενικά η βλάστηση πρέπει να ελέγχεται με χλωρά κλαδέματα ώστε το εσωτερικό του πρέμνου να αερίζεται και να διατηρεί χαμηλή υγρασία. Η υγρασία είναι βασικός παράγοντας της εξάπλωσης των φυτοπαρασίτων.

Προσοχή :

• Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα φυτοπροστατευτικά για την καλλιέργεια.

• Προτιμείστε φυτοπροστατευτικά φιλικότερα για τον χρήστη, το περιβάλλον και το προϊόν.

• Σε κάθε περίπτωση διαβάζετε προσεκτικά και εφαρμόζετε πιστά την ετικέτα.

Οι δραστικές ουσίες chlorpyrifos και chlorpyrifos methyl δεν είναι πλέον εγκεκριμένες για χρήση ως φυτοπροστατευτικά προϊόντα σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία. Όλες οι εγκρίσεις των φυτοπροστατευτικών προϊόντων που περιείχαν τις ανωτέρω δραστικές ουσίες έχουν ανακληθεί ενώ η καταληκτική ημερομηνία χρήσης αποθεμάτων από τον τελικό χρήστη έληξε στις 16 Απριλίου 2020.

Λόγω των αποφάσεων μη έγκρισης των δραστικών ουσιών, σας γνωρίζουμε ότι τον Φεβρουάριο του 2020 ψηφίστηκε Κανονισμός μείωσης όλων των ανωτάτων ορίων υπολειμμάτων των chlorpyrifos και chlorpyrifos methyl στο όριο του αναλυτικού προσδιορισμού. Τα νέα όρια αναμένεται να δημοσιευτούν στην επίσημη εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και να ισχύσουν το φθινόπωρο του 2020.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΜΠΕΛΟΦΥΛΛΑ

Με βάση τα αποτελέσματα των ελέγχων σε νωπά αμπελόφυλλα συχνά ανιχνεύονται υπολείμματα γεωργικών φαρμάκων πάνω από τα ανώτατα επιτρεπτά όρια του Ευρωπαϊκού Κανονισμού.

Πέρα των σοβαρών επιπτώσεων που συνεπάγεται αυτό για τη Δημόσια Υγεία, επιβάλλονται διοικητικές και ποινικές κυρώσεις βάσει του Ν.4036/2012 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.

Εφιστούμε την προσοχή σας στα παρακάτω:

• Οι εγκρίσεις των γεωργικών φαρμάκων στο αμπέλι αφορούν το προϊόν σταφύλι και όχι τα νωπά αμπελόφυλλα. Συνεπώς οι οδηγίες χρήσης και οι ημέρες αναμονής πριν τη συγκομιδή από την τελευταία εφαρμογή αφορούν μόνο το σταφύλι. Αυτό σημαίνει ότι ακόμα και αν τηρούνται οι οδηγίες της ετικέτας είναι πιθανό στα νωπά αμπελόφυλλα να ανιχνεύονται υπολείμματα πάνω από τα επιτρεπτά όρια.

• Ουσιαστικά ασφαλής συγκομιδή νωπών αμπελόφυλλων μπορεί να γίνεται μόνο από αμπέλια που δεν έχει γίνει καμία χρήση φυτοπροστατευτικού προϊόντος.

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Το Περιφερειακό Κέντρο Προστασίας Φυτών, Ποιοτικού Ελέγχου και Υγειονομικού Ελέγχου Ηρακλείου σημειώνει ότι τα Δελτία για το αμπέλι στηρίζονται σε δεδομένα που προέρχονται από συγκεκριμένο και αντιπροσωπευτικό δίκτυο βιολογικών, φαινολογικών & μετεωρολογικών παρατηρήσεων σε τρεις ζώνες πρωιμότητας: πρώιμη (παραλιακή), μεσοπρώιμη (ενδοχώρα) και όψιμη (ορεινή). Αν και δίνουν με μεγάλη ακρίβεια την γενική τάση που επικρατεί ως προς την εξέλιξη των φυτοπαρασίτων δεν μπορούν να ισχύουν ως έχουν για κάθε αμπέλι. Στις τελικές αποφάσεις φυτοπροστασίας που λαμβάνετε, συμβουλευόμενοι το Δελτίο και σε συνεργασία με τον τοπικό σας γεωπόνο, οφείλετε να ενσωματώνετε τις παρατηρήσεις σας και να συνεκτιμάτε τις τοπικές ιδιαιτερότητες του αμπελιού (ανάγλυφο, μικροκλίμα, έκθεση, ιστορικό κ.ά).