(Απόσπασμα από άρθρο της Άννα Μανουκάκη – Μεταξάκη, Διευθύντρια Γυμνασίου Καστελλίου, Φιλόλογος – Μέλος Δ.Σ. της ΕΦΝΗ, δημοσιευμένο στο 4ο ΜΑΤΙ, Εφημερίδα του 4ου Εσπερινού Επαγγελματικού Λυκείου Ηρακλείου)
Στις 14-1-1936 γίνεται πανεργατική συγκέντρωση των εργατοϋπαλλήλων με χαρακτήρα οικονομικό και πολιτικό κατά των αντιλαϊκών μέτρων και των διώξεων.
Στις 14-3-1936 απεργούν οι μαθητές για βελτίωση των συνθηκών της Εκπαίδευσης. Πρωτοστατεί ο μαθητής τότε Μιχάλης Λαμπράκης από τη Βόνη, γεωπόνος αργότερα, στέλεχος του Αγροτικού Κόμματος και αντιστασιακός, που βρήκε μαρτυρικό θάνατο στον Εμφύλιο. Ενδιαφέρουσα για τα γεγονότα αυτά είναι η μαρτυρία του μαθητή, επίσης, τότε, επιζόντος σήμερα, αντιστασιακού Μιχάλη Σαμαρίτη.
Στις 3-5-1936 οργανώνεται ογκώδες συλλαλητήριο των αγροτών στη Χερσόννησο. Τα αιτήματά τους δείχνουν την οικονομική αθλιότητα. Μια ματιά στον αθηναϊκό Τύπο της εποχής δείχνει την αναστάτωση που επικρατεί στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπου συχνές είναι οι ένοπλες συγκρούσεις, όπως εκείνη της Κωπαΐδας.
Καθώς πλησιάζει η Πρωτομαγιά του 1936, κορυφώνεται η αγωνία για το σταφιδικό.
Η εργατική Πρωτομαγιά του 1936 γιορτάστηκε με κοσμοσυρροή, αλλά και τάξη. Στο κτήμα του Στρατή Περγαλίδη, μάρτυρα της εργατικής τάξης, απέναντι από τον Αγ. Κωνσταντίνο, ετοίμασαν ψηφίσματα – αιτήματα και γλέντησαν ύστερα ως το βράδυ. Προχώρησαν με συνθήματα και παραταγμένοι και διαλύθηκαν στο Βαλιδέ Τζαμί τη νύχτα πια.
Στις 11-5-1936, μεγάλο συλλαλητήριο των αγροτών γίνεται στα Πεζά. Τα γεγονότα της Θεσσαλονίκης (8-9-10 Μαΐου) ώθησαν στην Πανελλήνια Πανεργατική απεργία (συμπαράστασης στα θύματα) στις 13 Μαΐου.
Στο Ηράκλειο τότε το Εργατικό Κέντρο Ηρακλείου προβάλλει δύο αιτήματα, την ελεύθερη διακίνηση και κυκλοφορία του Ριζοσπάστη και την παραχώρηση 14 δωματίων για τη στέγαση των σωματείων, με ενοίκιο του Δήμου. Αξίζει τον κόπο να δει κανείς στον τύπο τι έγινε στις 13-5-1936 στο Ηράκλειο. Η απεργία είχε πλήρη επιτυχία. Τα δύο αιτήματα του ΕΚΗ ικανοποιήθηκαν.
Η συνεργασία φιλελεύθερων και αριστερών, τα θύματα του 1935 και η επικράτηση των βενιζελικών στο Ηράκλειο ανάγκασαν το κράτος να τηρήσει στάση ανοχής. Το κράτος, όμως, βλέποντας τη δύναμη του λαϊκού κινήματος και τη διεθνή έκρυθμη κατάσταση, θορυβήθηκε και το κατέστειλε βίαια.
Διασπά και αποδυναμώνει το ΕΚΗ, προχωρώντας στην απόσχιση των συντηρητικών εργατών και στην ίδρυση του Εργατικού Κέντρου Συντηρητικών. Οργανώνει τους συντηρητικούς πολίτες και προχωρεί σε αθρόους εκτοπισμούς δημοκρατικών και αριστερών. Στις 16-6-1936, ιδρύεται ο «Εθνικός και Κοινωνικός Σύνδεσμος Ηρακλείου» για την «διαπαντός νομίμου μέσου προστασία του υπάρχοντος αστικού συστήματος».
Στις 13-6-1936, η Ασφάλεια συνέλαβε 5 κομμουνιστές προέδρους σωματείων και στελέχη του ΕΚΗ και τους εκτόπισε στον Αϊ Στράτη για ένα χρόνο. Ανάμεσά τους ο Ναπ. Σουκατζίδης, ο Εθνικός ήρωας, που δεν ξαναγύρισε ποτέ, αλλά ακολούθησε το δρόμο της θυσίας. Παραδόθηκε ως κρατούμενος της Ακροναυπλίας στους Γερμανούς από την Ελληνική Κυβέρνηση και την 1-5-1944 ως κρατούμενος διερμηνέας στο Χαϊδάρι αρνήθηκε τη ζωή που του πρότειναν οι Γερμανοί, για να μην μπει άλλος στη θέση του και εκτελέστηκε στην Καισαριανή μαζί με τους 200. Είναι παγκόσμιο σύμβολο της Αντίστασης, γιατί η πράξη του αυτή απαθανατίστηκε από το φακό της ιστορίας.
Η δικτατορία ήρθε σε λίγο με τις γνωστές συνέπειες…
Πηγή: 4mati.blogspot.gr
