Του Πέτρου Μηλιαράκη*
Το κοινωνικοοικονομικό, πολιτικό και νομικό «ζήτημα» που αναδεικνύεται με το παρόν κείμενο, αφορά σοβαρό πρόβλημα ευρύτερης σημασίας που ακουμπά 6.000 χιλιάδες συνταξιούχους της Εθνικής Τράπεζας και τις οικογένειες τους!
Σε γενικές δε γραμμές το υπό κρίση «ζήτημα» συνιστά παραβίαση Αρχών Ασφάλειας Δικαίου. Αδιστάκτως βέβαιον είναι δε, ότι ο Υπουργός κ. Γιάννης Βρούτσης δεν ενήργησε ως μονοπρόσωπο όργανο της Κυβέρνησης , αλλά σε συνεργασία με άλλους συναρμόδιους Υπουργούς και ασφαλώς λόγω της σπουδαιότητας της υπόθεσης και με τον κ. Πρωθυπουργό. Πάλι ο κ. Βρούτσης αστοχεί!
ΑΣΤΟΧΙΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΝΩΣΙΑΚΗ ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ
Για τους μη έχοντες σχέση με την τόσο σοβαρή αυτή κοινωνική και οικονομική υπόθεση, το παρόν κείμενο, ασχολείται, με τον «Λογαριασμό Επικούρισης Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος»(«ΛΕΠΕΤΕ»), ο οποίος παρά τον δικό του ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ και την ΑΥΤΟΤΕΛΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΚΡΑΤΗΣΕΩΝ , μεταμορφώνεται με «πλάσμα δικαίου» , σε «ασφαλιστικό επικουρικό ταμείο» ή άλλως σε «ασφαλιστική επιχείρηση του κλάδου ζωής», με καταλυτικές-δραστικές περικοπές (!) των δικαιωμάτων των συνταξιούχων.
Το περίεργο δε της υπόθεσης είναι ότι η πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση περί ής ο λόγος, παραπέμπει στο πρωτογενές και παράγωγο ευρωπαϊκό ενωσιακό δίκαιο, για να το παραβιάσει! Και τούτο διότι η οδηγία 2016/2341 την οποία επικαλείται η ρύθμιση αυτή, ουδεμία απολύτως σχέση έχει με τον «ΛΕΠΕΤΕ»!
Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΕΧΕΙ ΠΛΕΟΝ ΑΛΛΗ ΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ
Το υπό κρίση «ζήτημα» που ως προεκτίθεται αφορά χιλιάδες συνταξιούχους και τις οικογένειες τους, έχει επιλυθεί στο πολιτικό επίπεδο.
Ως προς στο επίπεδο όμως της δικαστικής προστασίας, αφορά πλέον εξέλιξη με αναφορά σε «παλαιό μέρος» της υπόθεσης , ανεξαρτήτως του ότι μέρος των συνταξιούχων είναι ήδη διάδικοι με αίτηση αναίρεσης της Εθνικής Τράπεζας ,η οποία εκκρεμεί στον Άρειο Πάγο (ΑΠ). Έτσι:
Υφίσταται πλέον το «παλαιό μέρος» της υπόθεσης , διότι εκείνο που δεν πρέπει να διαφεύγει είναι , ότι ήδη η νομική πτυχή της όλης υπόθεσης έχει ριζικώς μεταβληθεί!
ΤΑ ΝΕΑ ΝΟΜΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ
Υπόθεση δεν αφορά πλέον αστικής φύσης διαφορά, υπαγόμενη στα Αστικά Δικαστήρια, δεν υπάγεται πλέον στην διαδικασία των εργατικών διαφόρων. Αφορά πλέον νομικό ζήτημα δημοσίου δικαίου και ειδικότερα του κοινωνικού ασφαλιστικού δικαίου! Εμπλέκονται δε και ζητήματα τόσο τραπεζικού δικαίου όσο και ευρωπαϊκού ενωσιακού δικαίου.
Σε επίπεδο δε αντιδικίας ουδεμία πλέον θέση έχει η Εθνική Τράπεζα να νομιμοποιείται παθητικώς ή ενεργητικώς. Την απάλλαξε η Κυβέρνηση από αυτή την περιπέτεια!
Η αντιδικία πλέον αφορά τους συνταξιούχους ,με το Ελληνικό Δημόσιο και τον ΕΦΚΑ!
Ως εκτούτου, υπάρχει πλέον το «ΠΑΛΑΙΟ ιστορικό μέρος υπόθεσης» , καθόσον ήδη υφίσταται μία «ΝΕΑ νομική κατάσταση» . Αυτήν ακριβώς επεδίωξε η κυβέρνηση.
Αυτή όμως η νέα κατάσταση, δεν δεσμεύει για μια θετική εξέλιξη, καθόσον υπό τις νέες συνθήκες ισχύουν τα παρακάτω:
ΟΙ ΝΕΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ
Η υπόθεση του «ΛΕΠΕΤΕ» δεν υπάγεται πλέον,ως προκτίθεται, στα Αστικά Δικαστήρια! Υπάγεται στα Διοικητικά Δικαστήρια, ενώ από τη φύση της , θα πρέπει να παραπεμφθεί: α) στα αρμόδια όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρίς β) να παραλείπεται οτι πρέπει να υποβληθούν και ζητήματα «προδικαστικών ερωτημάτων» για το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης(ΔΕΕ).
Υπ´όψιν δε ,ότι επειδή η υπόθεση πλέον υπάγεται στα Διοικητικά Δικαστήρια, ως διακεκριμένη δικαιοδοτική λειτουργία και αρμοδιότητα ,τα Δικαστήρια αυτά δεν θα δεσμευτούν από οποιαδήποτε τυχόν αρνητική απόφαση για τους συνταξιούχους ,από τον ΑΠ.
Το αυτό αφορά ακόμη και στον πρώτο βαθμό δικαιοδοσίας, στο Διοικητικό Πρωτοδικείο, το οποίο ασφαλώς δεσμεύεται μόνο από τις νομολογιακές παραδοχές του Συμβουλίου της Επικρατείας. (ΣτΕ). Άλλωστε, η υπόθεση διέπεται πλέον από άλλο νομικό καθεστώς, με άλλους διαδίκους και δεν υφίσταται προυπόθεση ένστασης δεδικασμένου!
Συνεπώς οι συνταξιούχοι δεν μπορούν να είναι εγκλωβισμένοι στο «τι» θα αποφασίσει ο ΑΠ. Ιδού γιατί η νέα κατάσταση όπως αυτή θεσμοθετήθηκε από την Κυβέρνηση και τον αρμόδιο Υπουργό κ. Γιάννη Βρούτση , απαιτεί πλέον άλλους χειρισμούς!
Ωστόσο, το ζήτημα εστιάζει και στα παρακάτω ,γιατί αξίζει να ενημερωθεί και η κοινή γνώμη για την αδικία που γίνεται σ’ αυτούς τους συνταξιούχους, που αφορούν μέλη της κοινωνίας μας, ανά την επικράτεια.
Η ΑΔΙΚΙΑ ΚΑΤΑ ΤΟΥ «ΛΕΠΕΤΕ»
Στην υπόθεση αυτή χωρίς λογοδοσία , και χωρίς νομική βάση , ένας σε βάθος χρόνου «λογαριασμός» , ήτοι ο «Λογαριασμός Επικούρισης Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος»(«ΛΕΠΕΤΕ»), με δικό του ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ και ΑΥΤΟΤΕΛΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ, χωρίς να αφορά νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου, ή ίδρυμα ,ή ασφαλιστική επιχείρηση, εντάσσεται σε « δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα» και «μεταμορφώνεται» σε «ασφαλιστικό ταμείο» ,υπαγόμενος στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ!..
Κοντολογίς,αυτή είναι η ρύθμιση που πλήττει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα 6.000 οικογενειών συνταξιούχων της Εθνικής Τράπεζας!
Η τελευταία εξέλιξη ,κατά τη γνώμη μου, εντάσσει τους χιλιάδες αυτούς συνταξιούχους και τις οικογένειες τους , σε μια κατάσταση στοιχειώδους ασφαλιστικής παροχής, η οποία λόγω και της κρίσης, μπορεί διαρκώς να απομειώνεται (Επικουρικό γαρ!), έτσι ώστε (πχ) από τα 600 €,που κατά μέσο όρο πρίν λίγους μόλις μήνες ελάμβαναν οι δικαιούχοι λόγω του «ΛΕΠΕΤΕ» , να μεταπίπτουν ήδη στην παροχή των 300 – 250 – 150 € ή και καθόλου, ανάλογα με τις εξελίξεις!
ΝΟΜΙΚΑ ΑΞΙΟΠΕΡΙΕΡΓΑ ΩΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΝΩΣΙΑΚΟ ΔΙΚΑΙΟ
Για την υπόθεση αυτή της κοινωνικής αδικίας, η νομοθετική ρύθμιση για τον «ΛΕΠΕΤΕ» αφορά στο ν. 4680/2020 και στην οδηγία 2016/2341. Ως νομοθετική όμως ρύθμιση , πλανάται και περί το δίκαιον και περί τα πράγματα, ενώ άξιο
αναφοράς είναι ότι η προαναφερόμενη οδηγία (50 σελίδων με πολύ μικρά γράμματα, όπως εκείνα των δανείων των τραπεζών,) σε κάθε σημείο της παραπέμπει και σε μια άλλη προηγούμενη ρύθμιση, με συνέπεια να δημιουργείται ένα δαιδαλώδες νομικό πλέγμα, που μόνο οι απολύτως ειδικοί μπορούν να αντιμετωπίσουν ! Αξιοπρόσεχτα επίσης είναι και τα εξής:
Από άποψη ευρωπαϊκού ενωσιακού δικαίου επισημαίνονται τα ακόλουθα:
Προσφεύγοντας στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EL), L 354/37 και στην ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2016/2341 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 14ης Δεκεμβρίου 2016 ,που αφορά στις δραστηριότητες και την εποπτεία των ιδρυμάτων επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών, (ΙΕΣΠ) προκύπτει ότι ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ αποφάσισαν από κοινού, αφού:
α) έλαβαν υπ´όψιν τη Συνθήκη για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, (ΣΛΕΕ) και ιδίως το άρθρο 53, το άρθρο 62 και το άρθρο 114 παράγραφος 1,
β) έλαβαν υπ´όψιν την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κατόπιν της προβλεπόμενης διαβίβασης
γ) έλαβαν υπ´όψιν τη γνώμη της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής
δ) έλαβαν υπ´όψιν την οδηγία 2003/41/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όπως έχει τροποποιηθεί επανειλημμένα και ουσιωδώς και
στ) έλαβαν υπ´όψιν τα ισχύοντα για τα ιδρύματα των επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών (ΙΕΣΠ). Αυτή είναι η λεγόμενη ως διοικητική ενωσιακή πράξη «εξωτερική νομιμότητα» της οδηγίας. Ο «ΛΕΠΕΤΕ» όμως ουδεμία σχέση έχει με την οδηγία αυτή!
Σε κάθε περίπτωση επιχειρείται, έξω από τις πρόνοιες της ίδιας της οδηγίας (!) χωρίς λογοδοσία , και χωρίς νομική βάση, ένας «λογαριασμός» , ήτοι ο «Λογαριασμός Επικούρισης Προσωπικού Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος»(«ΛΕΠΕΤΕ»), να εντάσσεται σε «ασφαλιστικό σύστημα» και να «μεταμορφώνεται» σε «ασφαλιστικό ταμείο»! Έτσι απαλλάσσεται η Εθνική Τράπεζα από το «όλο το βάρος των κρατήσεων» που έχουν λάβει χώρα και των υποχρεώσεών της στο διηνεκές και αυτές οι κρατήσεις με σοβαρότατη περικοπή , ‘μεταπίπτουν» σε υποχρεώσεις του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος, εφόσον εντάσσονται στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ! ΟΜΩΣ Ο «ΛΕΠΕΤΕ » ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΤΑΜΕΙΟ , ΟΥΤΕ ΙΔΡΥΜΑ, ΟΥΤΕ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΖΩΗΣ!
Η σχετική ρύθμιση, που αδικεί κατάφωρα τους συνταξιούχους, τους έλκοντες δικαιώματα από τον «ΛΕΠΕΤΕ» , ως νομική ρύθμιση, όπως προαναφέρθηκε ,πλανάται και περί των δικαίων και περί τα πράγματα. Και τούτο διότι ο «ΛΕΠΕΤΕ» δεν είναι ΙΕΣΠ (!) και οι προαναφερόμενες διατάξεις και η προαναφερόμενη οδηγία , ουδεμία σχέση έχουν με τον «ΛΕΠΕΤΕ»!
Η εναντίον των συνταξιούχων αυτών νομοθετική ρύθμιση ,«παίρνει» ένα λογαριασμό , τον ΜΕΤΟΝΟΜΑΖΕΙ και τον εντάσσει σε ΙΕΣΠ, δηλαδή σε ιδρύμα επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών για την Ελλάδα ,ήτοι στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ! Το πράττει δει αυτό,χωρίς κανένα απολύτως δικαίωμα, και εναντίον της όλης προηγούμενης διαδικασίας των κρατήσεων που έλαβαν χώρα, για το συγκεκριμένο σκοπό των μεταγενέστερων παροχών!.Αυτό είναι απαράδεκτο! Για την πληρότητα δε του νομικού λόγου του «τι» εστί ΙΣΕΠ, υπ´όψιν και τα εξής:
ΙΔΟΥ ΑΠΟ ΤΟ ΠΡΟΙΟΪΜΙΟ
«Τα ΙΕΣΠ οργανώνονται και ρυθμίζονται με εντελώς διαφορετικό τρόπο στα διάφορα κράτη μέλη. Τόσο τα ΙΕΣΠ όσο και οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις του κλάδου ζωής διαχειρίζονται επαγγελματικά συνταξιοδοτικά καθεστώτα. Ως εκ τούτου, δεν κρίνεται σκόπιμο να εφαρμοστεί ενιαία προσέγγιση για τα ΙΕΣΠ. Η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Εποπτική Αρχή (Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων) (EIOPA), η οποία συστάθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1094/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου , θα πρέπει, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων τους, να λαμβάνουν υπόψη τις διαφορετικές πρακτικές των κρατών μελών …»!
Συνεπώς με «ποιό δικαίωμα» ένας συγκεκριμένος λογαριασμός μεταμορφώνεται είτε σε ασφαλιστικό ίδρυμα είτε σε ασφαλιστική επιχείρηση του κλάδου ζωής;
ΩΣ ΚΑΤΑΚΛΕΙΔΑ
Υπ´όψιν τέλος οτι η ΟΔΗΓΙΑ (ΕΕ) 2016/2341 ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 14ης Δεκεμβρίου 2016, δημοσιεύτηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, στις 23 Δεκεμβρίου 2016. Αυτό δε ,έχει τόσο πολιτική όσο και νομική σημασία! Ωστόσο δεν αφορά στο παρόν κείμενο. Αφορά όσους έχουν το σχετικό know how. (Επίσης βλ σχετικώς: ΕΕ L 235 της 23.9.2003, σ. 10). Βλ και L 354/38 EL Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης 23.12.2016 , αριθ. 1094/2010 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κτλ. και κανονισμόΕΕC451της16.12.2014 στη σ.109).
Η παρούσα αδικία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί! Εάν «συνθηκολογήσουν» οι συνταξιούχοι αφορά άλλο ζήτημα. Εάν όμως προσφύγουν σε δικαστική προστασία, η Ελλάδα θα είναι εκτεθειμένη ενώπιον των αρμοδίων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης , όπως επίσης εκτεθειμένο θα βρεθεί και το Ελληνικό Δημόσιο ενώπιον της εσωτερικής Διοικητικής Δικαιοσύνης!
* Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).