Oἱ Ἅγιοι Δέκα Μάρτυρες, ἱερά εἰκόνα τοῦ Ἱ. Ἐνοριακοῦ Ναοῦ Ἁγ. Δέκα τῆς ὁμώνυμης Κώμης, ἔργο Κων. Πετράκη 1851.Στό πίσω μέρος τῆς εἰκόνας ὑπάρχει σημείωση ὁ ὁποία λέει γιά τή θαυματουργό αὐτή εἰκόνα ὅτι τήν ἡμέρα τοῦ Πάσχα 1μ.μ. τοῦ ἔτους 1986, διασώθηκε θαυμαστῶς ἀπό πυρκαϊά
Οι Άγιοι Δέκα Μάρτυρες, έζησαν στην Κρήτη τον 3ο αιώνα μ.Χ.
Από αυτούς, οι μεν Θεόδουλος, Σατορνίνος, Εύπορος, Γελάσιος και Ευνικιανός, ήταν από τη Γορτυνία της Κρήτης.
Ο Ζωτικός, από την Κνωσό.
Ο Αγαθόπους από το λιμένα Πανούρμου.
Ο Βασιλειάδης (ή Βασιλείδης) από την Κυδωνιά.
Ο Ευάρεστος και ο Μόβιος (ή Πόμπιος, ή Πόντιος) από το Ηράκλειο.
Όλοι μαρτύρησαν τον 3ο αιώνα μ.Χ., όταν αυτοκράτορας ήταν ο Δέκιος.
Και οι δέκα με πολύ ζήλο εργάζονταν για τη διάδοση του Ευαγγελίου στο νησί.
Καταγγέλθηκαν στον Έπαρχο Κρήτης, που ήταν συνώνυμος του αυτοκράτορα, ονομαζόταν δηλαδή κι αυτός Δέκιος.
Ο Έπαρχος, όταν είδε την ανθηρή νεότητά τους και το αρρενωπό τους παράστημα, προσπάθησε να τους παρασύρει με πολλές υποσχέσεις εγκόσμιων απολαύσεων και ηδονών.
Αλλά όταν είδε ότι τίποτα δεν πετύχαινε, διέταξε να τους μαστιγώσουν, και κατόπιν τους λιθοβόλησαν.
Οι γενναίοι μάρτυρες του Χριστού υπέμειναν ηρωικά τα βασανιστήρια, ενθυμούμενοι τα λόγια του ψαλμωδού:
“Ανδρίζεσθε και κραταιούσθω η καρδία υμών, πάντες οι ελπίζοντες επί Κύριον”. (Ψαλμ. Λ’, 25).
Δηλαδή, να έχετε γενναίο και ανδρείο φρόνημα, και η καρδιά σας ας γίνεται κραταιά και ατρόμητη, όλοι εσείς που ελπίζετε στον Κύριο.
Κατόπιν, με διαταγή του Έπαρχου, οι στρατιώτες έκοψαν με τα ξίφη τους τις τίμιες κεφαλές των Δέκα χριστιανών Αγίων.
Ειδικό αφιέρωμα για τους Αγίους Δέκα στη σελίδα της Ιεράς Μητροπόλεως Γορτύνης και Αρκαδίας: http://www.imga.gr/enories/ag_deka.html
