Σαν σήμερα, στις 3 Σεπτεμβρίου 1974, ο Ανδρέας Παπανδρέου ιδρύει το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα (ΠΑΣΟΚ), θέτοντας τις βάσεις για μια πολιτική παράταξη που έμελλε να πρωταγωνιστήσει στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης για δεκαετίες.
🔄 Από την εξορία στην πολιτική αρένα
Μετά την πτώση της χούντας στις 24 Ιουλίου 1974, ο Παπανδρέου –εξόριστος τότε στον Καναδά– εμφανίστηκε επιφυλακτικός για την επιστροφή του στην Ελλάδα, χαρακτηρίζοντας την αλλαγή καθεστώτος ως «απλή αλλαγή φρουράς του ΝΑΤΟ στην Ελλάδα». Με την πίεση στελεχών όπως ο Γιάννης Αλευράς και η λαϊκή απαίτηση για επιστροφή του, αποφάσισε τελικά να ηγηθεί ενός νέου πολιτικού σχήματος.
🔧 Το πέρασμα από το ΠΑΚ στο ΠΑΣΟΚ
Στις 6 Αυγούστου 1974, στο Βίντερτουρ της Ελβετίας, συνεδρίασε για πρώτη και τελευταία φορά το Εθνικό Συμβούλιο του ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα), της αντιστασιακής οργάνωσης που είχε ιδρύσει κατά τη διάρκεια της δικτατορίας. Εκεί αποφασίστηκε η διάλυση του ΠΑΚ και η ίδρυση ενός σοσιαλιστικού κόμματος, βασισμένου στις αρχές του.
Το όνομα του νέου κόμματος αποτέλεσε αντικείμενο διαβούλευσης. Η αρχική πρόταση του Παπανδρέου για «Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα για την Αναγέννηση της Ελλάδας» απορρίφθηκε ως ξεπερασμένη. Τελικά, επικράτησε η απλή αλλά ισχυρή ονομασία «Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα», με το χαρακτηριστικό πράσινο ήλιο για έμβλημα – εμπνευσμένο από τροτσκιστικούς κύκλους.
🟩 Η 3η του Σεπτέμβρη 1974
Η επίσημη παρουσίαση του ΠΑΣΟΚ έγινε στο ξενοδοχείο «Κινγκ Πάλας» στην Αθήνα, μπροστά σε περίπου 150 άτομα. Ο Ανδρέας Παπανδρέου, φορώντας λευκό πουκάμισο και δερμάτινη ζώνη, διάβασε τη Διακήρυξη Αρχών του νέου κόμματος, την οποία μοίρασε στους παρευρισκόμενους δημοσιογράφους σε ένα μικρό πράσινο βιβλιαράκι.
Το τετράπτυχο που έμελλε να ταυτιστεί με το ΠΑΣΟΚ και να σηματοδοτήσει τη φιλοσοφία του ήταν:
«Εθνική Ανεξαρτησία – Λαϊκή Κυριαρχία – Κοινωνική Απελευθέρωση – Δημοκρατία»
Ο Παπανδρέου ξεκαθάρισε πως στόχος του κινήματος είναι η δημιουργία μιας πολιτείας απαλλαγμένης από ξένο έλεγχο, αλλά και την επιρροή της οικονομικής ολιγαρχίας.
Το νέο κόμμα εμφανίστηκε αρχικά στα δημοσιεύματα ως Π.Σ.Κ., ωστόσο ο δημοσιογράφος Σταύρος Ψυχάρης του «Βήματος» θα καθιερώσει το γνωστό πλέον σε όλους ΠΑΣΟΚ.
🇬🇷 Ένας πολιτικός φορέας με διαχρονικό αποτύπωμα
Το ΠΑΣΟΚ όχι μόνο κατάφερε να πρωταγωνιστήσει στην πολιτική σκηνή επί δεκαετίες –αναλαμβάνοντας την εξουσία για πρώτη φορά το 1981– αλλά και να χαράξει βαθύ αποτύπωμα σε όλες τις πτυχές της κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας.
Σήμερα, 51 χρόνια μετά, η επέτειος της ίδρυσής του υπενθυμίζει τις ιδεολογικές αφετηρίες ενός πολιτικού εγχειρήματος που επηρέασε όσο λίγα την πορεία της σύγχρονης Ελλάδας.
📌 Πηγή: sansimera.gr
