Σαν σήμερα το 326 π.Χ. ο υπό τον Κρήτα ναύαρχον τού Μ. Αλεξάνδρου Νέαρχον, στόλος εξ 150 πλοίων, εφ’ ων επέβαινον 12.000 ναύται καί στρατιώται καί 2.000 αξιωματικοί, αναχωρεί από τον λιμένα τών Παττάλων!
Στόχος να εξερευνήση τας ακτάς των Ινδιών καί να επισημάνη τούς κόλπους, όρμους, ακρωτήρια, περιοχάς όπου υπήρχε ύδωρ κλπ.
Ο περίπλους αυτός διήρκεσε 21 εβδομάδας, διηνύθησαν δε κατ’ αυτόν 21.000 στάδια (1308 μίλια).
Ο Νέαρχος και ο σχεδόν σύγχρονός του Πυθέας, είναι οι δύο μεγάλοι Έλληνες θαλασσοπόροι και εξερευνητές οίτινες ήνοιξαν πρώτοι τον δρόμον τών ανακαλύψεων, προηγηθέντες κατά 18 αιώνας τού Χριστοφόρου Κολόμβου.
Πηγή: ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ
«Ο Νέαρχος ήταν Κρητικός»
Οι ανασκαφές στην Αμφίπολη, οδηγούν σε ερωτηματικά για το ποιός ή ποιοί είναι οι κάτοχοι του τάφου στον λόφο Καστά.
Αρκετοί ισχυρίζονται πως πιθανόν ο τάφος ν’ ανήκει στον Νέαρχο, ναύαρχου του μεγάλου Αλεξάνδρου. Συχνά αναφέρεται τόσο στα ραδιόφωνα όσο και στις εφημερίδες πως ο Νέαρχος καταγόταν από την Αμφίπολη.
Η ιστορικά βεβαιωμένη αλήθεια είναι πως ο Νέαρχος γεννήθηκε στην Κρήτη κι αργότερα ήρθε στην Μακεδονία.
Παραθέτουμε ιστορικές πηγές, που ευγενικά μας παραχώρησε ο δρ. Ιωσήφ Περάκης, μέλος του συλλόγου μας, που επιβεβαιώνουν την κρητική καταγωγή του Νέαρχου. Σύμφωνα δε με τον Δρ. Αντώνη Βασιλάκη (σε άρθρο της εφημερίδας Πατρίς: «Κατά μία παράδοση, που στηρίζεται στη συμπλήρωση μίας επιγραφής από το Ρύτιον (ΡΥ-ΤΙΟΣ) καταγόταν ο ναύαρχος και γεωγράφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου Νέαρχος (κατά άλλη συμπλήρωση καταγόταν από την πόλη Λατώ (ΛΑ-ΤΙΟΣ)».
Μαρτυρίες για την Κρητική καταγωγή του Νεάρχου
Α’. Αρριανός
Σε κάποιο σημείο του έργου του «Ινδική», ο Αρριανός αναφέρεται στον ορισμό των αξιωματικών που θα επάνδρωναν τα πλοία, τα οποία βρίσκονταν στις όχθες του Υδάσπη ποταμού, μεταξύ των οποίων περιλαμβανόταν και ο Νέαρχος από την Κρήτη, ο οποίος μάλιστα ορίστηκε και αρχηγός του συγκεκριμένου ναυτικού. Συγκεκριμένα γράφει τα εξής:
1ο Αρχαίο κείμενο: Τριήραρχοι δὲ αὐτῷ έπεστάθησαν ἐκ Μακεδόνων μὲν ¨Ηφαιστίων τε Άμύντορος… ἐκ δὲ Άμφιπόλεως ἦγον οἵδε・ ἐκ Κρήτης Νέαρχος Ἀνδροτίμου, ὅς τὰ ἀμφὶ παράπλῳ ἀνέγραψε. (Αρριανός, Ινδική, κεφ. 18, παράγρ. 1-4).
Μετάφραση: Τριήραρχοι του ναυτικού ορίστηκαν από τη Μακεδονία ο Ηφαιστίωνας ο γιος του Αμύντορα… Από την Αμφίπολη προήρχοντο οι εξής: από την Κρήτη ο Νέαρχος ο γιος του Ανδροτίμου, ο οποίος συνέγραψε τα σχετικά με τον παράπλου.
2ο Αρχαίο κείμενο: Γραμματεύς δὲ τοῦ στόλου παντός Εὐαγόρας Εὐκλέωνος Κορίνθιος, ναύαρχος δὲ αὐτῇσιν ἐπεστάθη Νέαρχος Άνδροτίμου, τὸ γένος μὲν Κρής ὁ Νέαρχος, ᾤκει δὲ ἐν Άμφιπόλει τῇ ἐπί Στρυμόνι. (Αρριανός, Ινδική, κεφ. 18, παράγρ. 9-11).
Μετάφραση: Γραμματέας όλου του στόλου ορίστηκε ο Ευαγόρας ο γιος του Ευκλέωνα από την Κόρινθο. Ναύαρχος σε όλους αυτούς ορίστηκε ο Νέαρχος ο γιος του Ανδρότιμου που καταγόταν από την Κρήτη, αλλά ο Νέαρχος όμως κατοικούσε στην Αμφίπολη που βρίσκεται κοντά στο Στρυμόνα.
Β’. Πλούταρχος (Βίοι παράλληλοι)
Αναφερόμενος ο Πλούταρχος στην αιχμαλωσία και τον τρόπο θανάτωσης ενός αντιπάλου του Αντίγονου, του Ευμένη, περιγράφει το περιστατικό των τελευταίων ημερών του Ευμένη, τη συμπεριφορά του Αντίγονου και τη φιλοτιμία του Νέαρχου «του Κρητός» και του γιου του Δημητρίου να σώσουν τον Ευμένη.
Πρόκειται για τον Ευμένη τον επονομαζόμενο «καρδιανό», επειδή καταγόταν από μια πόλη της Θράκης, την Καρδία. Ήταν αρχιγραμματέας του Μεγ. Αλεξάνδρου και δολοφονήθηκε από ανθρώπους του Αντίγονου.
Συγκεκριμένα γράφει τα εξής:
Αρχαίο κείμενο: Βουλευόμενος δὲ περὶ αὐτοῦ πλείονας ἡμέρας, προσίετο καὶ λόγους καὶ ὑποσχέσεις, Νεάρχου δὲ τοῦ Κρητός καὶ Δημητρίου τοῦ υἱοῦ φιλοτιμουμένων τὸν Εὐμενῆ σῶσαι. (Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι, Ευμένης, κεφ. 18, παράγρ. 6).
Μετάφραση: Σκεφτόμενος (ο Αντίγονος) γι’ αυτόν (τον Ευμένη) πολλές ημέρες,, άφηνε να αιωρούνται κάποιοι λόγοι και υποσχέσεις, ενώ ο Νέαρχος από την Κρήτη και ο γιος του Δημήτριος φιλοτιμήθηκαν να σώσουν τον Ευμένη.
Γ’. Μυθιστόρημα Μεγ. Αλεξάνδρου
Σε κάποιο σημείο του έργου αναφέρεται η οργάνωση της δολοφονίας του Μεγ. Αλεξάνδρου κατά τη διάρκεια ενός συμποσίου των φίλων του μεταξύ των οποίων παρευρισκόταν και ο Νέαρχος «ο Κρης».
Συγκεκριμένα αναφέρονται τα εξής:
Αρχαίο Κείμενο: Τοιαῦτα δὲ αὐτοῦ διαλεχθέντος συνθεὶς Ἀλέξανδρος τῇ τοῦ Μηδίου ψυχαγωγίᾳ παραγίνεται εἰς τὸ συμπόσιον. ἦσαν δὲ οἱ παρόντες, Περδίκας, Φίλιππος ὁ ἰατρός, Νέαρχος Κρής. (Ιστορία Μεγ. Αλεξάνδρου, βιβλ. 3, κεφ. 31, παράγρ. 8. Historia Alexandri Magni: Recensio SA & sive Recensio vetusta).
Μετάφραση: Αφού του είπε τέτοια λόγια, επειδή ο Αλέξανδρος αντιλήφθηκε ότι ο Μήδιος θα ευχαριστηθεί με την εκεί παρουσία του, παρευρέθηκε στο συμπόσιο. Ήταν δε παρόντες: ο Περδίκας,… ο Φίλιππος ο γιατρός, ο Νέαρχος ο Κρητικός.
(Ο Μήδιος καταγόταν από τη Θεσσαλία και ήταν από τους πλησιέστερους «εταίρους» (φίλους) του Μεγ. Αλεξάνδρου).
Εκ μέρους του Πολιτιστικού Συλλόγου Ροτασίου «Το Ρύτιον»
Η γραμματέας: Σφακιανάκη Γεωργία
Περάκης Ιωσήφ επίτιμος σχολικός σύμβουλος Καθηγητών Φιλολόγων, δ. Γλωσσολογίας, τ. πάρεδρος του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου
