Ο Δωρόθεος Τσαγκαράκης γεννήθηκε το 1890 στο Ψυχρό Λασιθίου.
Το 1908 χειροτονήθηκε ως διάκονος και έγινε δεκτός ως μοναχός στην Μονή της Βιδιανής.
Την ιεροσύνη την θεώρησε αποστολή και προσφορά στους συνανθρώπους και βοήθησε ιδιαίτερα την ανάπτυξη του Λασιθίου (ίδρυση δημοτικών σχολείων, προσπάθεια τότε για καπνοκαλιέργεια στο Λασίθι, αποχετευτικά έργα κ.α).
Το 1941 βρέθηκε να είναι εφημέριος στην ενορία των Βασιλειών Ηρακλείου οργανωμένος στην αντιστασιακή ομάδα του Μπαντουβά.
Συχνά έβγαζε λόγους στην ενορία του κατά των κατακτητών Γερμανών και κάτω από την Αγία Τράπεζα είχε ένα ραδιόφωνο και άκουγε τα δελτία ειδήσεων των συμμάχων τα κατέγραφε και καθημερινά κυκλοφορούσε δελτίο ειδήσεων .
Κατά την εκτέλεση των 62 Μαρτύρων τον Ιούνιο του 1942 οι Γερμανοί απαγόρευσαν την τέλεση μνημόσυνων για τους εκτελεσμένους όμως ο Δωρόθεος αψηφώντας την διαταγή των Γερμανών έκανε το καθήκον του και τέλεσε το μνημόσυνο τους στην ενορία του.
Οι Γερμανοί πληροφορήθηκαν την αντιστασιακή του δράση και στις 26-9-1943 τον συνέλαβαν ενώ μπορούσε να είχε αποφύγει την σύλληψη καθώς τον είχαν ενημερώσει ότι οι Γερμανοί θα τον συνελάμβαναν λίγες μέρες πριν.
Μετά από ανακρίσεις και με φοβερά ψυχικά και σωματικά βασανιστήρια και αρνούμενος να προδώσει οι Γερμανοί τον καταδίκασαν σε θάνατο στις 13-10-1943.
Ψύχραιμος, υπερήφανος και με ήσυχη την συνείδηση ότι έπραξε το χρέος του ως ιερωμένος και ως Έλληνας το πρωί τις 25-10-1943 οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα στην Αγιά Χανίων σε ηλικία 53 ετών.
Τα μόνα περιουσιακά στοιχεία που άφησε πίσω του ήταν τα ράσα του και μερικά βιβλία.
Πηγή: Nikolaos Foukarakis
