Φεβρουάριος 1942! Οι Γερμανοί καταχτητές διώχνουν τους Τυμπακιανούς από τις εστίες του και αυτοί παίρνουν το δρόμο της προσφυγιάς.
Μερικά από τα χωριά που εγκαταστάθηκαν, σύμφωνα με τα κείμενα του αείμνηστου Αλκιβιάδη Σταυριανάκης στο βιβλίο του «ΤΟ ΤΥΜΠΑΚΙ», είναι τα ακόλουθα:
ΠΕΤΡΟΚΕΦΑΛΙ
Στο Πετροκεφάλι μετά την εκκένωση του Τυμπακίου από τους Γερμανούς εγκατασταθήκαν οι κάτωθι οικογένειες Φαγκιός Σταυριανάκης, Κων. Μαρκακης, Γεωργίου Βογιατζάκη. Διονύσαινα και άλλες οικογένειες που δεν τις θυμάμαι.
ΣΙΒΑΣ
Σ’ αυτό το χωρίο κατά τη Γερμανική κατοχή μετά την εκκένωση του Τυμπακίου ήλθαν και εδώ Τυμπακιανές οικογένειες και εγκατασταθήκαν. Οι Σιβιανοί. πάντα φίλοι των Τυπακιανών, τους παρέχουν ότι τους ήταν δυνατό, τους βοήθησαν να εγκατασταθούν σε ορισμένα σπίτια. Γενικά τους πρόσφεραν κάθε βοήθεια.
Οι οικογένειες αυτές ήταν: Χαρίλαος Σοφουλάκης, Μιχ. Κυδωνάκης, Αδάμ και Νικόλαος Κατετανακης. Σπύρος Καπετανάκης. Γιώργος Ταβερναράκης. Ε. Φασομυτάκης. Νικ. Ταγαράκης, Εμμ. Παπουτσάκης, Ιωάν. Μυλωνάκης. Ιωάν. Ταγαράκης, Στυλ. Παπουτσάκης. Αντώνιος Ταβερναράκης. Ηρ. Μυλωνάκης. Άστρινος Στυλιανάκης. Μιλ. Δρετάκης, Αντώνιος Παπαδογιαννάκης, Εμμ. Συγγελάκης. Νικ. Μαθιουλομανωλάκης.
ΚΟΥΣΕΣ
Εγκαταστάθηκαν οι οικογένειες: Χαράλαμπος Μαράκης, η χήρα Ειρήνη Μιχαήλ Μαράκη, Ιωάννης Βαρδής Ασκοξυλάκης, Εμμανουήλ Σκατζάκης.
ΚΑΜΗΛΑΡΙ
Οι οικογένειες που εκδιώχτηκαν από το χωριό τους από τους Γερμανούς το 1942. Θα αναφέρω μερικές οικογένειες από αυτές που κάπως θυμάμαι είναι Αποστόλου Στυλιανάκη, Κ. Μαθιουλοιιανωλάη. Μύρ. Μαρκάκη, Ευαγ. Μαθιουλομανωλακη. Ευσταθίου Κολυμπιανάκη. Κ. Κλαουράκη, Αντωνίου Χριστάκη. Κ. Λυρατζάκη. Μιχ. Πετειναράκη και άλλες περίπου συνολικά 90-100. Πολλοί προτίμησαν να βρουν σπίτια στο Καμηλάρι γιατί θα βρισκόταν κοντά στα κτήματα τους που βρισκόταν στην περιοχή αυτή, για να μπορέσουν να τα καλλιεργούν.
ΠΙΤΣΙΔΙΑ
Από τις οικογένειες που θυμάμαι είναι:
Μιχ. Μαρακαντωνάκη, Εμμ. Μανιαδάκη, Μιχαήλ και Νικολάου Μαρακομιχελάκη, Μαρίας Δημητρουλάκη, Ε. Χ. Χριστάκη, Γ. Σταματογιώργη. Ι. Κ. Φασωμητάκη, Εμμ. Δημητουλάκη, Κων. Δημητρουλάκη, Γ. Χριστάκη. Τίτος Χριστοδουλάκη, Ελευθ. Σκαρπαθιωτάκη, Ανδρέα Καλιωνάκη, Μιχ. Σκαπαθιωτάκη, Στυλιανή Ασκοξυλάκη, Γ. Χριστοδουλάκη. Κώστα και Χρυσή Ασκοξυλάκη.
ΛΑΓΟΛΙΟ
Όταν οι Γερμανοί εκκένωσαν το Τυμπάκι, στο Λαγωλιό εγκαταστάθηκαν περίπου 80 οικογένειες. Οι Λαγωλιανοί, υποδεχθήκαν του πρόσφυγες Τυμπακιανούς με αγάπη, Τους συμπεριφέρθηκαν ωραία, τους έδωσαν και στέγασαν έστω και πρόχειρα τις οικογένειες τους, γενικά συμπεριφέρθηκαν σαν να ήταν συγγενείς τους. Ποτέ οι Τυμπακιανοί δεν ξέχασαν, την αγάπη και την συμπαράσταση των Λαγωλιανών. Οι οικογένειες αυτές ήταν: Χοντρομανώλη, Κολογερογιώργη, Χονδροχαραλάμπη Πολ. Κουρτάκη, Ιατρού Ασκοξυλάκη, Κ. Κουκουλάκη, Φιλ. Καλιωνάκη, Κ. Καλιωνάκη, Φιλ. Κουκουλάκη, Εμμ. Ταγαράκη. Ολύμπιος Ταγαράκης, Μιχαήλ Μαρακομιχελάκης, Φιλ. Ταβερναράκης. Αλέκος Χονδράκης Βασίλειος Δρετάκης, Ζαχ. Δρετάκης, Μιχ. Φανουρακης, Κ. Φανουράκης. Μύρων Κοτάκης, Μιχαήλ Κοτζάκης, Ιωάν. Σαματάς, Χαρίλαος Κωνιωτάκης. Ηρ. Μυλωνάκης.
ΚΛΗΜΑ
ΚΑΛΟΧΩΡΑΦΙΤΗΣ
Εκεί την κατοχή εγκαταστάθηκαν αρκετές οικογένειες Τυμπακιανές. Ιωάννη Κατετανάκη, Εμμ. Χιστοδουλάκη, Γεωργίου Μ. Γρηγοράκη, Νικολ. Ταβερναράκη, Εμμ. Ψωμαδάκη. Θεμιστοκλή Χριστάκη. Ευαγ.. Χριστοδουλάκη. Μιχαήλ Παπαδάκη. Χαρ. Λαμπράκη. Νικ. Λαμπράκη, Αντωνίου Λαμπράκη, Εμμ. Καπετανάκη. Κων/νου Γρηγοράκη, Νικολ. Χριστοδουλακη.
ΒΟΡΡΟΙ
Τυμπακιανές οικογένειες βρήκαν φιλοξενία στους Βόρους. Οι οικογένειες ήταν Γεωργίου Εμμ. Γρηγοράκη, Χαρ. Ιερωνυμάκη. Χαρίδημου Καλαϊτζάκη, Ιωάννου Καλαϊτζάκη, Νικολάου Τζωρτζακάκη και άλλες. Φιλοξενήθηκα και εγώ από την οικογένεια του θείου μου Ευάγγελου Τζωρτζακάκη που σε όλο το διάστημα της παραμονής μου, μου πρόσφερε αγάπη και στοργή που ήταν τόσο μεγάλη και ειλικρινής που ποτέ η οικογένεια μου δεν μου πρόσφερε. Ο φίλος μου Κωστής Κωνσταντάκης μου παραχώρησε δωρεάν όλα τα χρόνια ένα δωμάτιο του που εκεί είχα ένα μικρό μαγαζάκι (τα παιδιά του μαθαίνω ότι είναι προοδευτικοί άνθρωποι).
ΚΑΛΥΒΙΑ
Εκεί στα ερειπωμένα σπίτια – χαλάσματα εγκαταστάθηκαν Τυμπακιανές οικογένειες, των Μιχαήλ Αλεβιζάκη, Ιωάννου Καρταλιανάκη Σαμπρουλινού Ν. Εμμ. Μαρακομιχελάκη (Λυρατζομανώλης) τα παιδιά του Τίτος και Γεώργιος, Ιωάννης Φασομυτάκης Σημαιάκης και η οικογένεια του φίλου μου Γρηγόρη Μηλολιδάκη.
ΦΑΝΕΡΩΜΑΝΗ
Είχαν εγκατασταθεί οι οικογένειες Εμμ. Κωνιωτάκη, Γεωργίου Αθανασάκη, Αντ., Κωνσταντουλάκη. Ιωάννου Μηλολιδάκη, Γεωργίου Μαθιουλαντωνακη, Γεωργίου Αστρινού Μαράκη, Γεωρργίου Κλαουράκη, Ζαχ. Κουρτάκη.
Φωτογραφία κορυφής:
Γερμανοί στρατιώτες με πολυβόλο Mg 42 εποπτεύουν ακτή της Κρήτης (Τυμπάκι, Κόκκινος Πύργος-Μεσσαράς) κατά την διάρκεια της κατοχής του νησιού. Σελίδα – Greece at WWII Archives –Νίκος Λαμπράκης, τον οποίο και ευχαριστούμε…