Ήταν 3 Ιουλίου 1908. Ημέρα Τετάρτη. Ο Ιταλός αρχαιολόγος Λουΐτζι Περνιέ (L. Pernier) ανακαλύπτει σε υπόγειο δωματίου στο ανάκτορο της Φαιστού το Δίσκο της Φαιστού! Ίσως το σημαντικότερο μινωικό αρχαιολογικό εύρημα που ανακάλυψε η αρχαιολογική σκαπάνη και που χρονολογείται πιθανώς στον 17ο αιώνα π.Χ.
Έχει διάμετρο περίπου 16 εκατοστά και πάχος μόλις κάτι περισσότερο από 1-2 εκατοστά. Είναι κατασκευασμένο από πηλό και θεωρείται το αρχαιότερο δείγμα τυπογραφίας. Στις δύο όψεις του βρίσκονται 45 διαφορετικά σύμβολα, πολλά από τα οποία αναπαριστούν εύκολα αναγνωρίσιμα αντικείμενα, όπως ανθρώπινες μορφές, ψάρια, πουλιά, έντομα, φυτά κ.ά. Συνολικά υπάρχουν 241 σύμβολα, 122 στην 1η πλευρά και 119 στη 2η, τοποθετημένα σπειροειδώς. Τα σύμβολα είναι χωρισμένα σε ομάδες, με τη χρήση μικρών γραμμών που κατευθύνονται προς το κέντρο του δίσκου.
Συζητήθηκε για πρώτη φορά το 1909 από τους Λ. Περνιέ και Α. Ντελα Σέτα. Το 1909, ο Σερ Άρθουρ Εβανς ευλόγως αναρωτήθηκε, στο βιβλίο του Scripta Minoa I, εάν επρόκειτο για Θρησκευτικό Ύμνο προς τιμήν της Μεγάλης Μητέρας της Ανατολίας, καθώς υπήρχαν σαφή δείγματα ομοιοκαταληξιας.
Εν τούτοις, η υπόθεση του Έβανς εξακολουθούσε να παραμένει η καλύτερη υπόθεση εργασίας κατά τις δεκαετίες 1960 και 1970, κατόπιν της αποκρυπτογράφησης της Γραμμικής Γραφής Β (1η Ιουνίου 1952) από τον Μάικλ Βέντρις όταν ο Καθηγητής Αλέξης Στυλιανού ανέλυσε τα Αίνιγμα της Μινωικής Κρήτης στα κλασικά του έργα “Μινωικός Πολιτισμός και Οδηγός του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου αντιστοίχως.
Ένα βήμα πιο κοντά στην ερμηνεία του δίσκου της Φαιστού βρισκόμαστε στις μέρες μας, καθώς ήδη ολοκληρώνεται η επιγραφική μελέτη του δίσκου που θα οδηγήσει στη γλωσσολογική ανάλυσή του, σύμφωνα με τον δρ Γκ. Οουενς, διευθυντής Γραφείου Διεθνών Σχέσεων Τ.Ε.Ι. Κρήτης. Ο επιστήμονας μελετά εντατικά το κείμενο του Δίσκου της Φαιστού μέσα από την επιστήμη της Γλωσσολογίας την τελευταία πενταετία, με τη συμβολή του Καθηγητή Φωνητικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης Τζον Κόουλμαν. Οι «καρποί» αυτής της αυστηρά επιστημονικής προσπάθειας έχουν δώσει την ανάγνωση του Δίσκου της Φαιστού στο 95% του συνολικού κειμένου του, όπως επίσης και τη βεβαιότητα ότι ο Δίσκος είναι κείμενο θρησκευτικού χαρακτήρα, με τον Δρ. Όουενς μάλιστα να υποστηρίζει ότι πρόκειται για Ύμνο προς τη Μητέρα, υποστηρίζοντας και αποδεικνύοντας γλωσσικά τις θεωρίες παλαιότερων επιστημόνων όπως ο Σερ Άρθουρ Έβανς στις αρχές του 20ου αιώνα και ο Καθηγητής Στυλιανός Αλεξίου κατά τις δεκαετίες 1950-60.
