Κείμενο – Φωτογραφίες: Νικόλαος Φουκαράκης
Ένα από τα πιο μεγαλεπήβολα έργα που έγιναν κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας και κατά τον 2 με 3 αιώνα μ.χ στην Κρήτη ήταν και το μεγάλο υδραυλικό έργο της πρωτεύουσας αυτής της Γόρτυνας.
Η Γόρτυνα που παρουσιάζεται από τους ιστορικούς εκείνη την περίοδο ως μια μικρή Ρώμη γεμάτη από επιβλητικά κτίρια με αγάλματα, ωδεία, θέατρα κ.α έπρεπε να έχει και την αφθονία του νερού για τα λουτρά και τα συντριβάνια της .
Ρωμαίοι μηχανικοί τότε σχεδιάζουν ένα μεγαλόπνοο σχέδιο για εκμετάλλευση του άφθονου νερού των πηγών που υπήρχε στις νοτιοδυτικές παρυφές του Ψηλορείτη και στις περιοχές των χωριών Γέργερης, Νίβρυτου και Ζαρού.
Το νερό αυτό έπρεπε να διοχετεύεται σε αυτήν ομαλά με φυσική ροή και ο αγωγός που θα κατασκευάζονταν έπρεπε να έχει τις απαιτούμενες κλήσεις.
Κατάλληλη πηγή νερού γι’ αυτό το μεγάλο έργο κρίθηκε η πηγή βόρεια του χωριού Ζαρού με την σημερινή ονομασία Στέρνα .
Ο αγωγός διοχέτευσης του νερού ως την Γόρτυνα που κατασκευάστηκε ήταν μήκους 13 χιλιομέτρων κλειστός με μικρές ενδιάμεσες δεξαμενές κατά την διαδρομή του για τον έλεγχο και την ομαλοποίηση της ροής του νερού.
Σήμερα βλέπουμε ευτυχώς ακόμα πολλά τμήματα του μεγάλου αυτού έργου ειδικά κατά την διαδρομή του στην Γόρτυνα στην περιοχή Ψαλίδας που παρέμειναν στον χρόνο όπως και τα ερείπια του υδραγωγείου της πηγής Στέρνας