Το γεγονός της εβδομάδας αναμφίβολα είναι οι Δασμοί Τραμπ: βαρύς ο πέλεκυς 30% , οι οποίοι πέρασαν «κάτω από τα ραντάρ» της αγροτοδημοσιογραφίας, ίσως γιατί δεν έγιναν πιστευτοί. Εν πάσει περιπτώσει σε δύο εβδομάδες θα ξέρουμε αν τελικά υλοποιηθεί η απειλή, η οποία θα γυρίσει πολύ πίσω το παγκόσμιο ελαιόλαδο -το ελληνικό με μερίδιο 3% δυστυχώς ελάχιστα και έμμεσα κινδυνεύει- ενώ θα πλήξει βαρύτατα την ελληνική επιτραπέζια ελιά, η οποία δεν κινδυνεύει από τις «φημολογίες» (βλέπε ΔΟΕΠΕΛ ) αλλά από αυτούς καθεαυτούς τους δασμούς. Ίδωμεν…
Ισορροπία στην αγορά, ήσυχες διακοπές
Σαν γεγονός της εβδομάδας θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την έλλειψη γεγονότων, υπό την έννοια ότι τίποτα δεν πρόκειται να διαταράξει τις θερινές διακοπές 2025 και όλοι δίνουν ραντεβού τον Σεπτέμβρη.
Η παραγωγή (ισπανική / μεσογειακή / παγκόσμια) μάλλον θα είναι κατώτερη των πρώτων αισιόδοξων προβλέψεων του Μαΐου -με τα τότε δεδομένα. Μάλλον κατώτερη των αισιόδοξων προβλέψεων θα είναι και η ζήτηση, όπως έδειξε το σχετικά απογοητευτικό ισπανικό ισοζύγιο 30 Ιουνίου 2025 . Άρα ισορροπία σε ένα σκαλί πιο κάτω.
Τα αποθέματα λήξης 2024/25 θα επαρκέσουν έστω και οριακά, αλλά με άνεση -πράγμα που γράφουμε και υπογραμμίζουμε εδώ και πολλούς μήνες- αποτελώντας μια σίγουρη «γέφυρα» για την 2025/26.
Παρά λοιπόν τις συνθήκες ισορροπίας προσφοράς – ζήτησης και τις ήσυχες καλοκαιρινές διακοπές που προαναφέραμε, παραδόξως, μια μερίδα της ελληνικής αγροτοδημοσιογραφίας -αθηναϊκής και περιφερειακής- βρίσκεται σε έξαψη με κατεβατά εκατοντάδων και χιλιάδων λέξεων. «Πολύ κακό για το τίποτα», που θάλεγε και ο Σαίξπηρ. Εκτός κι αν θέλουν να «μπαζώσουν» (για να χρησιμοποιήσω μια έκφραση της εποχής) το ότι επί 1,5 έτος στέλνουν λάθος μηνύματα ότι οι τιμές δεν θα πέσουν ή ότι θα ανακάμψουν. Με αποτέλεσμα ζημίες εκατομμυρίων ευρώ για όσους τους πίστεψαν και έχουν σήμερα τις δεξαμενές τους γεμάτες. Το Ελιά & Ελαιόλαδο και το olivenews.gr από τον Μάιο 2024 έδωσαν τις σωστές προβλέψεις για ανάκαμψη της παραγωγής και μονότονα επαναλαμβάνουν το δυσάρεστο μεν, σωστό δε, «πούλα σταδιακά στην άνοδο και μετάνιωνε».
Περί εμπορίου
Διαπιστώνω επίσης, και θα επανέλθω γιατί το ζήτημα είναι σοβαρό, μια τάση αναζήτησης «αποδιοπομπαίων τράγων» σε όσους ασκούν το επάγγελμα του εμπόρου / μεσίτη, στους οποίου χρεώνονται όλες οι ευθύνες με άφθονες υποψίες και συνωμοσιολογίες για ό,τι κακό συμβαίνει.
Αναρωτιέμαι, υπάρχει χώρα, υπάρχει αγαθό / προϊόν, που διακινείται από την παραγωγή έως την κατανάλωση χωρίς τη διαμεσολάβηση του εμπορίου; Αναρωτιέμαι, γνωρίζουν ιστορία, έχουν ακουστά για τους Φοίνικες, τους Μινωίτες, τους Μυκηναίους, μέχρι τους Έλληνες σε όλες τις Χαμένες Πατρίδες (Αλεξάνδρεια, Σμύρνη, Οδησσό κ.λπ.), τα προεπαναστατικά κέντρα του ΄21 (Ύδρα, Σπέτσες, Ψαρά, τους πρωτεργάτες της Φιλικής Εταιρείας), την Ομογένεια, διάσπαρτη στα 5 σημεία του κόσμου, τους σύγχρονους εφοπλιστές, όλοι αυτοί με τι ασχολούνταν και ασχολούνται; Αναρωτιέμαι γνωρίζουν τη διαφορά μεταξύ μεσίτη και εμπόρου, γνωρίζουν τι συμβαίνει με το ελληνικό ελαιόλαδο στην εποχή μας;
Κι επειδή εκτός από τα πληκτρολόγια ορισμένων αγροτοδημοσιογράφων ακούω τις ριπές και των ανακοινώσεων αγροτικών συλλόγων, αναρωτιέμαι, τι τους εμποδίζει, γιατί δεν συγκροτούν υγιή δημοκρατικά συλλογικά επιχειρηματικά σχήματα (συνεταιρισμούς, ομάδες παραγωγών κ.λπ.) να αναλάβουν οι ίδιοι την εμπορία των προϊόντων τους; Το παράδειγμα π.χ. της Dcoop: Ρεκόρ εσόδων και πιστοποίηση αειφορίας για τον μεγαλύτερο ελαιοκομικό συνεταιρισμό της Ευρώπης , καθώς και εκατοντάδων, χιλιάδων άλλων, δεν τους συγκινεί;
Τα εμπορικά κέντρα της Μεσογείου
Σταθερές έως με απειροελάχιστες μεταβολές παραμένουν και αυτή την εβδομάδα οι τιμές σε όλα τα εμπορικά κέντρα της Μεσογείου αντανακλώντας την (προσωρινή τουλάχιστον) ισορροπία προσφοράς – ζήτησης που προαναφέραμε. Η ιταλική βιομηχανία έχοντας τις γνωστές μεγάλες ελλείψεις σε ποσότητες αγοράζει μαζικά, χωρίς όμως να διαταράσσει τις τιμές κυρίως από Ισπανία, λιγότερο από Τυνησία, ελάχιστα από Ελλάδα.
Η ελληνική αγορά
Εν αντιθέσει με την υπόλοιπη Μεσόγειο, η ελληνική αγορά ελαιολάδου χαρακτηρίζεται από μια διαρκή αναστάτωση, αποτέλεσμα των όσων προαναφέραμε, δηλ. ότι δεν αφήνεται να λειτουργήσει ομαλά. Απουσία αξιόπιστων στατιστικών στοιχείων, δεκάδες χιλιάδες ελαιοπαραγωγοί των λίγων τόνων ο καθένας ασκούν εμπορία, οι συνεταιριστικές οργανώσεις αποδυναμωμένες και αποδιοργανωμένες, ελαιοτριβείς και μεσίτες (έμποροι) που προσπαθούν να μαζέψουν το προϊόν βυτίο – βυτίο, αναιμική βιομηχανία τυποποίησης, αδύναμη να διαπραγματευτεί απέναντι στο οργανωμένο ολιγοπώλιο του λιανεμπορίου, αδύναμη να σταθεί στον διεθνή ανταγωνισμό.
Υπό αυτές τις συνθήκες είναι μεν σκληρό αλλά και απόλυτα αληθινό ότι οι αγοραστές Ισπανοί και Ιταλοί έχουν την οικονομική και οργανωτική δύναμη να επιβάλουν στην ελληνική αγορά τις τιμές που εκείνοι θέλουν. Το PoolRed, που όλοι έμαθαν να πληρώνουν συνδρομή και να παρακολουθούν, είναι σαν το θερμόμετρο, όμως τα αίτια είναι αλλού.
Μάλλον λοιπόν η εβδομάδα που κλείνει επιβραβεύει τους «σχετικά απαισιόδοξους» που γράφαμε στο Παρατηρητήριο Τιμών Ελαιολάδου (11/7/2025).
Τα 4,55 €/κιλό σε ένα και μοναδικό βυτίο που δόθηκε σε διαγωνισμό στην Λακωνία (Μεταμόρφωση) «κλείνει το μάτι» για περαιτέρω άνοδο, όμως ποιός υπογράφει για τον Σεπτέμβριο;
Τα 4,20 €/κιλό που δόθηκαν στην Κρήτη (Παπαγιανάδες) για ΠΟΠ Σητεία με άψογα premium ποιοτικά χαρακτηριστικά, σηματοδοτεί μια πιο συντηρητική προσέγγιση.
Θα επαναλάβουμε το συμπέρασμα της προηγούμενης εβδομάδας.
Κανείς σοβαρός επιχειρηματίας -που διακινδυνεύει τα λεφτά του – ή σοβαρός αναλυτής -που διακινδυνεύει το καλό του όνομα-, δεν θα αναλάμβανε τα ρίσκα μιας απόλυτης πρόβλεψης για τα δύο σενάρια, ανοδικής ή πτωτικής αγοράς. Μεσολαβούν τρείς τουλάχιστον αστάθμητοι παράγοντες:
– κλιματολογικές συνθήκες, πόσο θα επηρεάσουν την παραγωγή (ποσότητα, καρπόδεση, ελαιοπεριεκτικότητα, και την ποιότητα, στις βασικές ελαιοπαραγωγικές χώρες της Μεσογείου),
– κατανάλωση, θα διατηρηθεί η αύξησή της, θα επανέλθει στα πρό κρίσης επίπεδα; Επιμένουμε σταθερά σε αυτόν τον παράγοντα, γιατί -διεθνώς τουλάχιστον- αποτελεί τον πιο σημαντικό και υγιή προκειμένου να εξασφαλίζει ένα δίκαιο και ικανοποιητικό επίπεδο τιμών παραγωγούμε άφθονες υποψίες και συνωμοσιολογίες
– τι θα γίνει τελικά με την απειλή των δασμών Τραμπ; Οι ΗΠΑ με 400.000 τόνους εισαγωγών αποτελούν την «ατμομηχανή» του παγκόσμιου εμπορίου. Δυστυχώς στις συζητήσεις για το μέλλον του ελαιολάδου η Ελλάδα είναι απούσα .
Συμπερασματικά, βρισκόμαστε σε μια φάση αβεβαιότητας, λεπτών ισορροπιών. Προσωπικά, θα επέμενα στο «πούλα σταδιακά στην άνοδο και μετάνιωνε».
Οι τιμές (βυτίο, ex-work) αυτή την εβδομάδα στην Ελλάδα είναι:
περιοχή | τιμή βυτίου, ex-work |
Λακωνία έξτρα | 3,90 – 4,50 |
Κρήτη έξτρα | 4,00 – 4,20 |
Μεσσηνία έξτρα | 3,80 – 3,90 |
Λαμπάντε 5° | 2,40 |
Πηγή: olivenews.gr